Ostrzeżenie o zagrożeniu osuwiskowym z dnia 13 września 2024 r.

Państwowa Służba Geologiczna (PSG) – Centrum Geozagrożeń ostrzega o możliwości uruchomienia się osuwisk w związku z intensywnymi opadami deszczu w południowej Polsce. Dotyczy to przede wszystkich obszarów, na których tygodniowa suma opadów osiągnie wartość 150 mm na metr kwadratowy lub więcej.

Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB (IMGW-PIB), w województwie dolnośląskim, w ciągu ostatnich 48 godzin, spadło już lokalnie ponad 60 mm deszczu. Prognozy pokazują, że kolejne 3 dni mogą przynieść jeszcze ponad 200 mm deszczu w województwach: dolnośląskim, opolskim, śląskim i w południowej części województwa małopolskiego. IMGW-PIB wydało dla tych rejonów kraju ostrzeżenie trzeciego stopnia. 

Charakter opadu, z jakim mamy do czynienia, wpływa bardzo niekorzystnie na stabilność stoków. W przypadku gdy suma opadów przez 7 kolejnych dni przekroczy 200 mm, może dojść do uaktywnienia się osuwisk zwietrzelinowych i skalno-zwietrzelinowych, natomiast w przypadku przekroczenia opadu wynoszącego 100 mm dochodzić może do osuwisk płytszych zwietrzelinowych. Osunięcia mogą być bardzo dynamiczne, jak i bardzo powolne. Należy się również spodziewać osuwisk o charakterze erozyjnym, które powstaną w wyniku podcięcia zboczy przez wezbrane rzeki i potoki. Wszystkie przypadki mogą stanowić zagrożenie dla ludzi i powodować straty materialne.

Zagrożenie osuwiskowe nie zmaleje od razu po ustaniu opadów deszczu. Procesy osuwiskowe mogą występować z pewnym opóźnieniem w stosunku do opadów, dlatego ich intensyfikacja może nastąpić w kolejnych tygodniach. Nasączenie górotworu wodą będzie bardzo duże i w przypadku gdy pojawią się kolejne, nawet niewielkie opady deszczu, mogą one uaktywnić osuwiska.

PSG zaleca zwracanie uwagi na stan gruntu i zgłaszanie informacji o niepokojących ruchach ziemi, pojawianiu się szczelin w gruncie, nawierzchniach dróg, nagłej ucieczce wód w studniach, spękań obiektów budowlanych itp. 

Najbardziej narażone są obszary, które objęte były ruchami masowymi w przeszłości.

Państwowy Instytut Geologiczny – PIB (PIG-PIB) w ramach Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO) prowadzi inwentaryzację osuwisk w Polsce. Z lokalizacją dotychczas rozpoznanych osuwisk można zapoznać się za pośrednictwem internetowej aplikacji SOPO: mapa.osuwiska.pgi.gov.pl

W przypadku pojawienia się niepokojących przejawów ruchów masowych ziemi, powstania realnego zagrożenia dla życia i zdrowia mieszkańców oraz infrastruktury, władze samorządowe powinny niezwłocznie zgłosić ten fakt do PIG – PIB.